કોમ્પ્યુટર વિશે સામાન્ય માહિતી
કોમ્પ્યુટર હાર્ડવેર
- કોમ્પ્યુટરનું પોતાનું કોઈ અસ્તિત્વ હોતું નથી, કોમ્પ્યુટરને તેનું કામ કરવા માટે કેટલાક સહાયક સાધનો અને પ્રોગ્રામની જરૂર હોય છે.
- સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, કમ્પ્યુટરના જે ભાગો આંખોથી જોઈ શકાય છે તે હાર્ડવેર છે.
- વ્યવસાયિક રીતે કહીએ તો, હાર્ડવેર એ ભૌતિક અને મૂર્ત ભાગોનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે જેને જોઈ અને સ્પર્શ કરી શકાય છે.
- હાર્ડવેર એ કોમ્પ્યુટરની બોડી છે, જેમાં વિવિધ પ્રકારના જરૂરી સાધનો ઇન્સ્ટોલ કરવામાં આવે છે, આ સાધનો ઘણા પ્રકારના હોય છે.
- હાર્ડવેર બે શબ્દોથી બનેલું છે. હાર્ડ (હાર્ડ) + વેર (વેર), હાર્ડ એટલે 'સોલિડ' અને વેર એટલે 'માલ'. એટલે કે 'કોંક્રિટ માલ'
- જો તમે તેના શબ્દના આધારે તેની વ્યાખ્યા આપવી હોય તો તે કંઈક આ રીતે હશે, કમ્પ્યુટરમાં તમામ નક્કર વસ્તુઓને હાર્ડવેર કહેવામાં આવે છે.
કોમ્પ્યુટરમાં હાર્ડવેરને બે ભાગમાં વહેંચવામાં આવે છે:
1. ઇનપુટ ઉપકરણ
2. આઉટપુટ ઉપકરણ
- ઇનપુટ ડીવાઈસ એ એવા ઉપકરણો છે, જે યુઝર દ્વારા આપવામાં આવેલ સૂચનાઓને કોમ્પ્યુટર પર ટ્રાન્સમિટ કરે છે, સૌથી વધુ લોકપ્રિય ઈનપુટ ડીવાઈસ માઉસ, કીબોર્ડ, સ્કેનર વગેરે છે.
- આઉટપુટ ઉપકરણો એ એવા ઉપકરણો છે, જે માનવો દ્વારા સમજી શકાય તેવા સ્વરૂપમાં પ્રક્રિયા કરેલી માહિતી પ્રદર્શિત કરે છે, સૌથી વધુ લોકપ્રિય આઉટપુટ ઉપકરણો મોનિટર, પ્રિન્ટર, સ્પીકર વગેરે છે.
- સિસ્ટમ યુનિટ એક પ્રકારનું કન્ટેનર છે, જેમાં કોમ્પ્યુટરના ઘણા ઈલેક્ટ્રોનિક ઘટકો ઈન્સ્ટોલ કરવામાં આવે છે, તેની સાઈઝ નાના બોક્સ જેવી હોય છે, તેને સામાન્ય ભાષામાં CPU પણ કહેવામાં આવે છે.
- આંતરિક ભાગો સિસ્ટમ યુનિટની અંદર છે, જેમાં મધરબોર્ડ, મેમરી, માઇક્રો પ્રોસેસર, પાવર સપ્લાય યુનિટ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
- કોમ્યુનિકેશન ઉપકરણો આ ઉપકરણોમાં, અમે તે ઉપકરણો રાખીએ છીએ, જે એક કમ્પ્યુટરને બીજા કમ્પ્યુટરનો સંપર્ક કરવા સક્ષમ બનાવે છે, આ શ્રેણીમાં સૌથી લોકપ્રિય ઉપકરણ મોડેમ છે.
કોમ્પ્યુટર સૉફ્ટવેર
- સોફ્ટવેર એ કોમ્પ્યુટરનો તે ભાગ છે જેને આપણે ફક્ત જોઈ શકીએ છીએ અને તેના પર કામ કરી શકીએ છીએ.
- કોમ્પ્યુટર પર કામ સરળ બનાવવા માટે સોફ્ટવેર બનાવવામાં આવ્યું છે.
- આજકાલ કામ પ્રમાણે સોફ્ટવેર બનાવવામાં આવે છે, કામ જેવા સોફ્ટવેર
- મોટી કંપનીઓમાં યુઝર્સની જરૂરિયાતોને ધ્યાનમાં રાખીને સોફ્ટવેર પ્રોગ્રામર્સ દ્વારા સોફ્ટવેર તૈયાર કરવામાં આવે છે, તેમાંથી કેટલાક ફ્રીમાં ઉપલબ્ધ હોય છે અને કેટલાક ચાર્જ કરવા પડે છે.
- કોમ્પ્યુટર એ વિવિધ પ્રોગ્રામ્સનો સમૂહ છે જેના દ્વારા ચોક્કસ કાર્યો કરી શકાય છે.
- કોમ્પ્યુટરમાં બે ભાગ હોય છે, જેમાં પ્રથમને હાર્ડવેર કહેવાય છે જ્યારે બીજો સોફ્ટવેર છે.
- હાર્ડવેર એ કમ્પ્યુટરના ભૌતિક ભાગો છે જેને આપણે સ્પર્શ કરી શકીએ છીએ જે ચોક્કસ કાર્ય કરે છે, જેના માટે તે બનાવવામાં આવ્યા છે જેમ કે - કીબોર્ડ, માઉસ, મોનિટર, સીપીયુ, પ્રિન્ટર, પ્રોજેક્ટર વગેરે.
- સોફ્ટવેર એ પ્રોગ્રામ્સનું એક જૂથ છે જે આ હાર્ડવેરના કાર્યોને નિર્ધારિત કરે છે, જેમ કે વર્ડ પ્રોસેસિંગ, ઓપરેટિંગ સિસ્ટમ, પ્રેઝન્ટેશન વગેરે, જે હાર્ડવેર સાથે ઇન્ટરફેસ કરે છે.
- જો હાર્ડવેરની સરખામણી કોમ્પ્યુટરના શરીર સાથે કરવામાં આવે તો સોફ્ટવેરની સરખામણી કોમ્પ્યુટરના મન સાથે કરવામાં આવે છે.
- જેમ મગજ વિના માનવ શરીર નકામું છે, તેવી જ રીતે સોફ્ટવેર વિના કોમ્પ્યુટરનું અસ્તિત્વ જ નથી.
- કોમ્પ્યુટરના હાર્ડવેર કીબોર્ડ, માઉસ, પ્રિન્ટર, ઈન્ટરનેટ વગેરેને ચલાવવા માટે પણ સોફ્ટવેરની જરૂર પડે છે.
- કમ્પ્યુટર ચાલુ થયા પછી, સોફ્ટવેર પ્રથમ રેમમાં લોડ થાય છે અને CPU માં એક્ઝિક્યુટ થાય છે.
- કોમ્પ્યુટર સોફ્ટવેરને ત્રણ ભાગમાં વહેંચે છે
> સિસ્ટમ સોફ્ટવેર
> એપ્લિકેશન સોફ્ટવેર
> ઉપયોગિતા સોફ્ટવેર
- સિસ્ટમ સોફ્ટવેર એ એક સોફ્ટવેર છે જે હાર્ડવેરનું સંચાલન અને નિયંત્રણ કરે છે જેથી એપ્લીકેશન સોફ્ટવેર તેનું કામ પૂર્ણ કરી શકે, ઓપરેટિંગ સિસ્ટમ તેનું સ્પષ્ટ ઉદાહરણ છે.
ત્યાં ઘણા પ્રકારના સિસ્ટમ સોફ્ટવેર છે જેમ કે-
> ઓપરેટિંગ સિસ્ટમ સોફ્ટવેર
> કમ્પાઈલર
> દુભાષિયા
> એસેમ્બલર
>લિંકર
>લોડર
> ડીબગર વગેરે.
- એપ્લીકેશન સોફ્ટવેર એ સોફ્ટવેર છે જે યુઝર અને કોમ્પ્યુટરને જોડવાનું કામ કરે છે.
- ઘણા પ્રોગ્રામ્સ એપ્લીકેશન સોફ્ટવેર હેઠળ આવે છે
> MS word
> MS Excel
> MS PowerPoint
> MS Access
> MS Outlook
> MS Paint
- યુટિલિટી સોફ્ટવેર એ એવા સોફ્ટવેર છે જે કોમ્પ્યુટરને રીપેર કરે છે અને કોમ્પ્યુટરની કાર્યક્ષમતા વધારે છે અને તેને વધુ કાર્યક્ષમ બનાવવામાં મદદ કરે છે.
- વિવિધ પ્રકારના ઉપયોગિતા સોફ્ટવેર ઉપલબ્ધ છે જેમ કે-
> Disk Defragmenter
> Scan Disk
> Disk Cleanup
> Anti-virus
> Disk Checker
> System Profilers
> Virus Scanner
> Disk Cleaner etc
